1. Ceza Adalet Sisteminde Reformlar
a) Denetimli Serbestlikte Yeni Esaslar
Mevcut uygulamada, kısa süreli hapis cezaları alan hükümlüler doğrudan denetimli serbestlikten yararlanabiliyordu. Yeni düzenleme ile, 2 yıl altında alınan cezalarda hükümlülerin cezalarının en az %20’sini cezaevinde geçirmeleri zorunlu hale getirilecek. Örneğin, 1 yıl hapis cezası alan bir kişi en az 2,5 ay cezaevinde kalacak. Bu düzenleme ile cezasızlık algısının önüne geçilmesi hedeflenmektedir.
b) İnfaz Sürelerinde Değişiklik
Hükümlülerin koşullu salıverilmeden yararlanabilmeleri için ceza sürelerinin belirli bir oranını cezaevinde geçirmeleri gerekecek. Özellikle ikinci defa tekerrür hükümleri uygulanan hükümlüler için, mahkûm oldukları süreli hapis cezasının dörtte üçünü infaz kurumunda iyi halli olarak geçirmeleri koşulu getirilecektir.
c) Kadına ve Çocuğa Yönelik Suçlarda Cezaların Artırılması
Kadına yönelik şiddet ve çocuklara karşı cinsel istismar suçlarında cezalar artırılacak ve iyi hal indirimi gibi uygulamalar kaldırılacak. Bu suçlarda zamanaşımı sürelerinin kaldırılması da gündemdedir.
d) Kamu Düzenini Bozma Halinde Tutuklama geliyor.
Ayrıca kamu düzenini bozma tehlikesi de tutuklama nedeni sayılacaktır.
2. Aile Hukukunda Yenilikler
a) Kadınların Soyadı Hakkı
Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararı doğrultusunda, kadınlara evlenmeden önceki soyadlarını kullanma hakkı tanınacak. Bu düzenleme, kadınların bireysel kimliklerini koruma amacını taşımaktadır.
b) Soybağı Davalarında Anneye Hak Tanınması
Anneye, baba ile çocuk arasındaki soybağının reddi davası açma imkânı verilecek. Bu düzenleme, çocuğun üstün yararı ve aile bütünlüğünün korunması açısından önemlidir.
3. Yargı Süreçlerinde Dijitalleşme
a) E-Duruşmalar ve Elektronik İmzalar
Mahkemelerde dijital ortamda duruşmalar yapılabilecek. Bu sayede, özellikle uzaktan erişimi zor olan vatandaşlar için yargı süreci daha erişilebilir hale getirilecek. Ayrıca, mahkemelerde dijital dosya takibi ve elektronik imza kullanımı yaygınlaştırılacaktır.
b) Yapay Zeka ve Blok Zinciri Uygulamaları
Yapay zeka teknolojisi, dava süreçlerinin takibi ve mahkeme kararlarının verimli bir şekilde düzenlenmesi konusunda kullanılacak. Ayrıca, blok zinciri teknolojisi ile veri güvenliği sağlanacak ve hukuk sisteminde güven artacaktır.
4. Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yöntemlerinin Genişletilmesi
a) Arabuluculuk ve Uzlaştırma
Arabuluculuk ve uzlaştırma gibi alternatif çözüm yöntemleri, iş davaları, ticaret hukukundaki uyuşmazlıklar ve diğer hukuki ihtilaflar için daha yaygın hale getirilecektir. Bu yöntemler sayesinde, mahkeme yükü azalacak ve davalar daha hızlı çözülmeye başlayacaktır.
5. Noterlik ve Baro Düzenlemeleri
a) Noterlere Yeşil Pasaport
Noterlik ücret tarifesinin her yıl mart ayı yerine ocak ayı başında yapılması sağlanacak. Araç tescil işlemi karşılığında noterlerce tahsil edilen ücretin yüzde 10’u Türkiye Noterler Birliği’ne aktarılacak. Ayrıca, noterlerin yeşil pasaport alabilmeleri için düzenlemeler yapılacaktır.
b) Barolara Adli Yardım Ödeneği
Birden fazla baronun bulunduğu illerde barolara gönderilecek adli yardım ödeneği oranı yeniden belirlenecek. Bu düzenleme, adli yardım hizmetlerinin etkinliğini artırmayı amaçlamaktadır.
6. Kısmi Af Düzenlemesi
Pandemi affının içeriğinin genişletilmesi ve mükerrer suç işleyerek tekrar cezaevine girenlerin de yararlanması eklenerek bu kişilerin cezalarında yüzde 25 indirim yapılması düşünülmektedir.
Yapılacak olan kısmi aftan siyasi suçlularında yararlanması beklenilmektedir. Fakat 31 Temmuz 2023 tarihinden önce işlenen suçlar bakımından düzenleme yapılacak ve cezaevinde kalış süreleri göz önünde bulundurulacaktır.
31 Temmuz 2023 tarihinde işlenen suçlar bakımından yargılaması devam edenler ve henüz açılmamış olan davalar da göz önünde bulundurulduğunda yaklaşık 100.000 kişinin bu kısmi aftan yararlanması söz konusu olacaktır.
10. Yargı Paketi, Türkiye’nin yargı sisteminde önemli reformları içeren kapsamlı bir düzenlemedir. Ceza adalet sisteminden aile hukukuna, dijitalleşmeden alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemlerine kadar birçok alanda değişiklikler öngörülmektedir. Bu düzenlemelerin hayata geçirilmesiyle, yargı süreçlerinin daha etkin, hızlı ve adil bir şekilde işlemesi hedeflenmektedir.
AV. BURAK EVCİ
Editor : Haber Merkezi
